Artsen waarschuwen voor Duitse experimentele kankerbehandelingen: "Doodsangst verwarren met motivatie is walgelijk"
'Tussen hoop en wanhoop' kan je vanavond 22 oktober 2025 om 21.25 uur bekijken op VRT 1, of nu al op VRT MAX.
Zo komen ze na een korte online zoekopdracht al snel in Duitsland terecht, blijkt uit onderzoek van Pano.
Een van de artsen die daar een experimentele kankerbehandeling aanbiedt, is de Duitse dokter Thomas Jr. Vogl. Hij is professor radiologie aan de Universiteit van Frankfurt. Aan de hand van een TACE-behandeling injecteert hij chemo rechtstreeks in de tumor van een patiënt. Een kankergezwel wordt zo lokaal behandeld. Op die manier wil hij zijn patiënten een "doelgerichte" behandeling én hoop bieden.
Weinig effectief:
Ook in België bieden artsen die TACE-behandeling aan, zij het zeer voorzichtig en enkel bij kleinere tumoren. Vandamme legt uit waarom dat zo is: "Vaak krimpen kankergezwellen wel dankzij een TACE-behandeling, maar de rest van de kanker in het lichaam is daardoor niet onder controle."
Daardoor kan een tumor op bijvoorbeeld je lever wel krimpen, maar dat betekent nog niet dat de kankercellen in de rest van je lichaam ook verdwenen zijn.
Ik ken patiënten die naar dokter Vogl zijn getrokken. Stuk voor stuk heb ik hen afgeraden om met die behandeling te starten
Oncoloog Timon Vandamme (UZA)
Volgens het Belgisch Antikankerfonds past dokter Vogl de techniek toe bij allerlei soorten kanker, en bij zowat iedereen die erom vraagt. "Ik ken enkele patiënten die naar dokter Vogl zijn getrokken. Stuk voor stuk heb ik hen afgeraden om met die behandeling te starten", zegt Vandamme.
Zowel Geboers, Vandamme als Distelmans benadrukken ook dat de kankertherapie in België erg kwalitatief is. "België is zeer betrouwbaar voor oncologische behandelingen", zegt Geboers. "We hebben een heel arsenaal aan wapens ter onzer beschikking om kanker te bestrijden", vult Vandamme aan.
Niet illegaal, wel onethisch:
Ook België biedt heel wat experimentele behandelingen aan, weliswaar in studieverband. Want daar loopt het in Duitsland mis. De experimentele therapie die dokter Vogl aanbiedt, kadert volgens het Antikankerfonds niet binnen een gecontroleerde setting van een klinische proef.
De therapie die Vogl aanbiedt is niet illegaal, wel onethisch
Antikankerfonds in een rapport over professor Vogl
Daardoor kunnen onvoldoende gegevens en resultaten verzameld worden over de therapie, waardoor moeilijk bewezen kan worden hoe effectief de behandeling is. En dat is nodig om de therapie goedgekeurd te krijgen voor terugbetaling, schrijft het Antikankerfonds in een rapport over professor Vogl.
"Wat Vogl doet, is niet illegaal, want de Duitse wet staat zijn therapie wel degelijk toe. Onethisch is het wel", concludeert het fonds.
Waarom kunnen experimentele behandelingen in Duitsland dan wel?
Duitse wetten geven artsen zeer veel vrijheid in hun behandelingen. Elke therapie die niet expliciet verboden of begrensd is, kan en mag worden toegepast op patiënten.
Als een arts denkt dat een alternatieve behandeling doeltreffend zou kunnen zijn voor een patiënt, dan kunnen beide partijen een 'Heilversuch' afsluiten. Er wordt dan besproken welke behandelingsmogelijkheden er zijn. De patiënt beslist of hij de therapie al dan niet wil starten, en draagt dan ook de verantwoordelijkheid over de behandeling.
Dat soort 'contract' bestaat in België niet, terwijl het in Duitsland een algemeen geaccepteerde praktijk is.
Fascinatie als drijfveer:
Waarom Vogl de behandeling dan toch aanbiedt? "Omdat het me fascineert", zegt hij. "En ik ben al wat ouder, dus ik kan het risico nemen."
Vogl benadrukt dat zijn patiënten volgens hem altijd veilig zijn, maar hij ontkent niet dat hij soms te grote risico's neemt. "Als ik met pensioen ga, betwijfel ik of een andere arts de behandelingen zal voortzetten."
Voorlopig blijft hij zijn patiënten wel een - naar eigen zeggen - doeltreffende behandeling bieden, en daarbij ook hoop. "Als je als patiënt het gevoel hebt dat je een goede behandeling krijgt, dan krijg je automatisch ook hoop. En dat stimuleert je immuunsysteem, wat je ziekte ten goede komt."
Al wil hij zijn patiënten wel recht in de ogen hebben kunnen kijken voordat hij hen een behandeling aanbiedt: "Mijn vorige baas heeft me geleerd: in iemands ogen kan je zien of er motivatie is. Daarvoor moeten patiënten hier voor mij komen zitten, zodat ik hun motivatie kan zien."
Video: Dokter Vogl geeft toe dat hij soms te grote risico's neemt
"Walgelijke praktijken"
Hoewel de 3 oncologen begrijpen dat terminale patiënten zich niet zomaar neerleggen bij die diagnose, benadrukken ze hoe gevaarlijk de experimentele behandelingen zijn. Ze willen patiënten dan ook waarschuwen.
Wat Vogl doet, is walgelijk. Wat die arts in de ogen van patiënten ziet, is doodsangst
Wim Distelmans, kankerspecialist UZ Brussel
"Dat een patiënt om het even welke strohalm gaat vastgrijpen om toch te overleven, dat is normaal. Mensen willen niet dood", zegt kankerspecialist Wim Distelmans (UZ Brussel). "Maar wat Vogl doet, is walgelijk. Wat die arts in de ogen van patiënten ziet, is doodsangst, denk ik. Dat je dat vertaalt naar motivatie is erg cynisch."
Bovendien is hoop geen goede basis om geneeskunde te doen, vindt Vandamme. "Geneeskunde moet je doen op basis van feiten en aantoonbare winst voor de patiënt." En Vogl is een arts die te vrij werkt, besluit Geboes. "Als een arts kan doen wat hij wil, dan denk ik dat een patiënt in gevaar is."
Bron: www.vrt.be