Hoe kan ik mijn weerstand verbeteren bij kanker ?

Door gezond te eten, genoeg te slapen en regelmatig te bewegen, zorg je voor een zo hoog mogelijke weerstand. Met een goede weerstand is je lichaam beter bestand tegen ziekmakende bacteriën en virussen en word je minder snel ziek. Mocht je toch ziek worden door een bacterie of virus, dan herstel je met een goede weerstand vaak sneller.

Wat is weerstand?
Met weerstand bedoelen we meestal hoe bevattelijk je bent voor infecties. Maar de weerstand is in feite een functie van ons afweersysteem. Dit systeem beschermt ons tegen bedreigingen van buitenaf zoals virussen en bacteriën. Het afweersysteem herkent ziekteverwekkers (virussen en bacteriën) en is normaal gesproken in staat deze op te ruimen.

Verminderde weerstand bij kanker:

Door de ziekte zelf, door de behandeling, met name door chemotherapie wat het beenmerg onderdrukt, en daarnaast door stress van de ziekte, door slaaptekort, door minder bewegen en door een slechte voeding kan je weerstand tijdens de behandeling van kanker laag zijn.

Bij een verminderde weerstand krijgen ziekteverwekkers eerder de kans om zich verder te delen en te ontwikkelen. Hierdoor is de kans op het krijgen van infecties of ziekten groter. Ook is de kans groter dat je erger ziek wordt van zo'n infectie.

Tips om je weerstand te verbeteren:

Tip 1 Eet voldoende eiwitten:

Eiwitten maken deel uit van al onze lichaamscellen en zijn daarmee belangrijke bouwstoffen voor het lichaam. Eiwitten zijn ook een belangrijk onderdeel van ons immuunsysteem. Gezond eten met voldoende eiwitten helpt het immuunsysteem te ondersteunen en kan er daardoor voor zorgen dat je minder kans hebt op infecties. Producten die veel eiwitten bevatten zijn vis, vlees, eieren, melkproducten, kaas, tofu, noten en vegetarische vleesvervangers.

Lees meer over eiwitrijke producten.

Tip 2 Drink voldoende:

Vocht is belangrijk voor de opname van voedingsstoffen in de darm, het transport van voedings- en afvalstoffen in het lichaam, en het regelen van de lichaamstemperatuur. Daardoor is voldoende drinken ook belangrijk bij het verbeteren van je weerstand. Drink daarom elke dag 1,5 tot 2 liter. Je kunt het beste kiezen voor water (eventueel met een smaakje), thee, koffie of (karne)melk.

Lees meer over het belang van voldoende drinken tijdens de behandeling.

Tip 3 Vitamines en mineralen:

Het is niet nodig om supplementen te slikken. Door gezond en gevarieerd te eten krijg je alle vitamines binnen die je nodig hebt. Eet dagelijks 2 stuks fruit en 250 gram groente.

Door meer vitaminen te slikken krijg je geen hogere weerstand en ben je ook niet beter beschermd tegen ziekmakende bacteriën en virussen. Van sommige vitaminen kan een teveel zelfs schadelijk zijn. Bovendien kunnen sommige supplementen de werking van therapieën beïnvloeden, waardoor bijwerkingen kunnen ontstaan of de therapie minder goed werkt.

Alleen als je een tekort hebt aan bepaalde vitaminen of mineralen kan het verstandig zijn om supplementen te slikken. Doe dit dan in overleg met je arts, oncologieverpleegkundige of diëtist.

Lees meer over supplementen tijdens de behandeling voor kanker

Voor vitamine D gelden aanbevelingen voor de hele bevolking.

Lees meer over vitamine D.

Tip 4 Eet voldoende voedingsvezels:

Bij kanker kan door de ziekte of behandeling het darmmicrobioom verstoord raken. Ook medicijnen zoals antibiotica kunnen de gezondheid van je darmen beïnvloeden, doordat ze het darmmicrobioom verstoren. Dit is van invloed op je weerstand. Het is dus belangrijk om je darmmicrobioom zo gezond mogelijk te houden. Dit doe je door voldoende vezels binnen te krijgen.

Producten die veel vezels bevatten zijn volkoren- en roggebrood, volkorenpasta, zilvervliesrijst, peulvruchten, groente, fruit, pitten, zaden en noten. Per dag heb je 30-40 gram vezels nodig.

Lees meer over vezels.

Tip 5 Probeer stress te verminderen:

De diagnose kanker heeft veel impact. Zorgen, spanning en emoties zijn bij het horen van de diagnose kanker heel normaal. Veel mensen kunnen de optredende stress op den duur goed aan, zeker met ondersteuning van hun naasten, arts en verpleegkundig specialist. Maar de spanning en angst kunnen ook te hoog oplopen en dat kan ook de weerstand aantasten.

Heb je veel angsten of stress, dan kan een maatschappelijk werker, geestelijk verzorger of een psycholoog je misschien helpen. Deze begeleiding is erop gericht om beter te kunnen omgaan met emoties, zoals angst en verdriet, maar kan ook praktisch van aard zijn bijvoorbeeld als hulp in huis nodig is. Ook kan het helpen een inloophuis te bezoeken als dat mogelijk is.

Bespreek je zorgen en emoties met de behandelend arts of verpleegkundig specialist. Zij kunnen je verwijzen naar de juiste zorgprofessional.

Tip 6 Kom in beweging:

Zowel de ziekte kanker als de behandeling ervan vragen de nodige energie van het lichaam. Hierdoor kan je last hebben van (ernstige) vermoeidheid, een verminderde conditie en verlies van spieren. Je bent daardoor misschien geneigd om rust te nemen.

Uit wetenschappelijke studies blijkt echter dat sporten en veel bewegen tijdens chemotherapie juist kunnen helpen tegen de vermoeidheid en het conditieverlies.

Ook kan beweging het verlies van spieren helpen beperken. Andere voordelen van sporten bij kanker zijn:

Een vermindering van het aantal bijwerkingen van de chemotherapie en de ernst hiervan.
Een sneller herstel na de chemotherapie.
Een toename van zelfvertrouwen en concentratie.
Een vermindering van depressieve klachten.
Een betere slaapkwaliteit.
Een verbetering van de kwaliteit van leven.

Dit kan allemaal zorgen voor een verbetering van je weerstand. Het advies is wel om niet te streng te zijn voor jezelf. Het is beter om wat rustiger aan te doen als je veel last hebt van vermoeidheid de eerste dagen na de chemotherapie. Ook is het belangrijk om bij klachten niet over je eigen grenzen te gaan. Voorbeelden van mogelijke klachten zijn een onregelmatige hartslag, kortademigheid, duizeligheid en misselijkheid.

Lees hier meer over sporten tijdens de behandeling.

Tip 7 Slaap voldoende:

Veel mensen met kanker hebben last van slaapproblemen. Als je weinig of slecht slaapt is dit van invloed op je weerstand. Onderzoek laat zien dat het immuunsysteem van mensen die minder slapen minder actief is dan van mensen die goed slapen. Hoeveel slaap je nodig hebt is afhankelijk van je leeftijd en verschilt per persoon. Gemiddeld is dat voor volwassenen zeven tot acht uur.