Voor Ruud Woud uit Huisduinen is eten niet meer wat het ooit was. Sinds zijn behandeling tegen tongkanker proeft hij bijna niets meer. Wat voor anderen vanzelfsprekend is, zoals de geur van vers brood, een kop koffie, een hapje uit eten, is voor hem grotendeels verdwenen. Toch probeert hij stap voor stap opnieuw te leren genieten.

Ruud groeide op in Den Helder en werkte jarenlang als verpleegkundige, eerst in het ziekenhuis en later offshore. Twee weken op zee, twee weken thuis. In die vrije weken hielp hij vaak in de hospice. “Ik ben altijd iemand geweest die graag iets voor anderen doet,” vertelt hij. “Daarom heb ik ook een opleiding tot masseur gevolgd. Ik houd van contact, van mensen.”

In januari 2022 veranderde zijn leven ingrijpend. Hij voelde iets in zijn keel, alsof er een graatje bleef steken. “Ik dacht dat het vanzelf wel over zou gaan, maar het gevoel bleef.” Na een bezoek aan de huisarts volgden onderzoeken in het ziekenhuis in Alkmaar. Daar kreeg hij te horen dat er een tumor van vier centimeter achter op zijn tong zat.

“De grond zakte onder mijn voeten weg. Toen ze ook nog zeiden dat er een kies getrokken moest worden, werd ik boos. Ik had er helemaal geen zin in. Gelukkig was mijn vrouw Patricia erbij. Zij hield me met beide benen op de grond. Zonder haar had ik het niet gered.”

Protonentherapie:

De arts stelde bestraling voor als beste optie. “Hij had het over fotonen, maar noemde ook het woord protonen. Thuis ben ik gaan zoeken. Toen ontdekte ik dat protonentherapie veel preciezer werkt. Er wordt minder gezond weefsel geraakt, dus de kans op bijwerkingen is kleiner.”

De behandeling kon alleen in Groningen. “Ik heb de arts gebeld en gevraagd wat hij zelf zou doen. Hij bleef neutraal, maar vertelde wel over de voordelen. Dat gaf voor mij de doorslag. Ik wilde die kans pakken.”

Het werd een zwaar traject. Elke dag reed Ruud op en neer naar Groningen voor de bestraling. “Na twee weken was ik helemaal op. Gelukkig konden Patricia en ik via-via een huisje huren vlak bij het ziekenhuis. Dat gaf rust. We konden even op adem komen.”

Zonder smaak:

Na zeven weken bestraling en chemotherapie probeerde hij langzaam de draad weer op te pakken. Tijdens een etentje met zijn vrouw merkte hij pas echt wat de behandeling had aangericht. “Ik nam een slok van mijn biertje en proefde niets. Helemaal niets. Dat was het moment dat ik besefte dat mijn smaak grotendeels verdwenen was.”

Ruud verloor naar eigen schatting zo’n tachtig procent van zijn smaak. “Alleen heel uitgesproken smaken, zoals sambal knoflook, koriander of chili, komen een beetje door. Gewicht verliezen vond ik niet erg, maar het plezier in eten kwijtraken raakte me diep.”

Ontdekken:

Om te ontdekken wat nog mogelijk was, ging hij zelf op onderzoek uit. Zo leerde hij over smaaksturing en meldde hij zich aan voor een proeverij in het Dijklander ziekenhuis in Hoorn, waar mensen met smaakverlies samen op zoek gingen naar wat nog wél werkt. “We proefden allerlei smaakmakers. Van sambal tot citroensap, van kruiden tot gember. Het was fijn om met lotgenoten te merken dat ik niet de enige was. Je leert opnieuw luisteren naar je lichaam.”

Hij maakte ook kennis met de zogenoemde O-Box in het St. Catharina ziekenhuis in Eindhoven: kleine flesjes met oliën op basis van olijf, met smaken als knoflook, ui en gember. “Daarmee kon ik testen waar mijn tong nog op reageerde. Soms was dat heel weinig, maar het gaf me toch hoop.”

Proeven:

Soms lukt het hem om iets te proeven. “In Den Helder, bij de oude ijssalon op het Julianaplein, gaf de medewerker me citroen- en purechocolade-ijs. Toen ik een vleugje smaak herkende, kreeg ik tranen in mijn ogen. “Dat kleine beetje smaak voelde als een groot cadeau,” vertelt Ruud geëmotioneerd.

Een ander bijzonder moment kwam toen zijn vrouw nasi had gekookt. Tot zijn verrassing herkende Ruud ineens de smaak van komijn. Die kwam zó heftig binnen dat hij uitriep: “Gatverdamme, wat is dit smerig!” Toch kon hij er even later om lachen. Eindelijk proefde hij weer iets, al was het niet bepaald een succeservaring.

Uit eten gaat hij nog maar zelden. “Zelfs als ik vertel welke smaken ik nog een beetje herken, proef ik ze vaak niet terug. Maar als de kok verse producten gebruikt en echt begrijpt wat ik bedoel, dan kan ik nog genieten. Anders, maar toch genieten.”

Herkenning:

Ruud wil dat er meer herkenning komt voor mensen die hun smaak verliezen, niet alleen door kanker, maar ook door corona. Inmiddels geeft hij gastlessen aan de Hogeschool van Amsterdam, bij de opleiding Voeding en Diëtetiek. “Als er maar één student later iemand ontmoet met smaakverlies en denkt: ik weet wat ik kan doen, want ik heb Ruuds verhaal gehoord, dan is mijn missie geslaagd.”

Bron: www.noordkop247.nl/nieuws