Wouter speelt basgitaar terwijl artsen tumor verwijderen: ‘Mijn kinderen moeten zien dat ik niet opgeef’
Auteur: Joost Dijkgraaf - ad.nl/binnenland
Wouter Slegt onderging een wakkere hersenoperatie waarbij hij zelf gitaar speelde
Carlo ter Ellen/eigen foto
MET VIDEO Zonder de beelden kun je het bijna niet geloven. En toch is het waar. Wouter Slegt (41) uit Enschede speelde live op zijn basgitaar terwijl artsen in zijn brein een hersentumor verwijderden. „De chirurg vroeg: kun jij toevallig ook het Wilhelmus?”
Het begon met iets kleins. Een deurpost die hij met zijn linkerschouder raakte. Een glas dat hij nét niet goed vastpakte. Onschuldige dingen, dacht Wouter Slegt (41). „Ik dacht: ach, ik ben moe. Druk met werk, het zal wel.” Maar het bleek het begin van een nachtmerrie.
Dat was twee jaar geleden. Vier weken geleden lag de geboren en getogen Enschedeër op de operatietafel in het Radboudumc in Nijmegen. Wakker. Zijn schedel geopend, om een hersentumor ter grootte van een sinaasappel te verwijderen.
Het bijzondere: Wouter was bij bewustzijn. En dat niet alleen, hij had ook zijn basgitaar op schoot en speelde muziek, terwijl de artsen een operatie uitvoerden waarbij één verkeerde beweging het verschil kon betekenen tussen leven, dood of een levenslange verlamming.
Basgitaar op de OK:
„Ze hebben me geopereerd terwijl ik wakker was”, vertelt Wouter. Het klinkt onwerkelijk, dat vond hij zelf ook. Maar het kán. Niet in het MST in Enschede, waar hij de eerste onderzoeken had, maar in het academische ziekenhuis in Nijmegen. Al komt een operatie als deze ook daar maar zelden voor (zie kader).
Het idee achter de ingreep is dat bij een wakkere hersenoperatie de patiënt gedeeltelijk bij bewustzijn blijft, zodat artsen direct kunnen testen of belangrijke functies intact blijven. In Wouters geval was dat fijne motoriek. Elke beweging van zijn vingers kon cruciaal zijn. „Als ik speelde, zagen de chirurgen live waar ze wel en niet konden snijden.”
Een bizarre ervaring, ook voor hem. Maar wát speel je op zo’n moment? „De chirurg zei: kun jij ook het Wilhelmus? Maar ik dacht: nee joh, dat is veel te makkelijk. Ik wilde iets dat echt wat vraagt van je vingers. Dus ik koos voor Bob Marley. Die baslijnen, daar zit beweging in. Daar zit gevoel in.”
De Tekst gaat verder onder de Foto:
Wouter thuis in Vorden, waar hij met zijn familie woont
Carlo ter Ellen.
Spelen voor zijn leven:
Wouter speelt al zijn hele leven muziek. Als bassist bij de Enschedese reggaeformatie Roots Creation, als producer onder de naam Lo Fi Jack, met muziekstudio Accentmusic.nl, die hij samen met zijn zus runt, en als muziekdocent. Muziek is zijn leven. „Mijn gezin staat op één, maar daarna komt muziek. Het is mijn werk, mijn passie, mijn uitlaatklep.”
Tijdens de operatie viel alles samen: spanning, precisie en de liefde voor muziek. „Het voelde, hoe raar ook, juist heel logisch om het zo te doen.” Ook voor het ziekenhuis was het bijzonder. Acht jaar geleden speelde een patiënte in het Radboudumc viool tijdens een soortgelijke operatie. „Maar dit? Dit was een wereldprimeur, zeiden ze. Een patiënt met een basgitaar, live op de OK.”
En dan: de klap:
Toch is dit geen goednieuwsverhaal. De echte klap kwam pas ná de operatie. De diagnose: een hersentumor van graad 3. Agressief en ongeneeslijk. „Ze hebben een flink stuk weggehaald, maar niet alles. En dus komt-ie terug. Altijd. Wanneer? Misschien over drie jaar. Misschien over vijf. Maar het komt.”
Wouter valt even stil. In Vorden, waar hij nu woont, vormt hij met zijn vrouw een samengesteld gezin met vijf kinderen, van een kleintje van 3,5 tot een studerende dochter. Hij zal deze nachtmerrie niet overleven, zo beseft hij.
De Tekst gaat verder onder de Foto:
Bijzonder: Wouter speelt live basgitaar onder de operatie
Eigen foto.
„Ik zal afscheid moeten nemen. En ik weet dat ik nooit oud zal worden. Maar ik wil mijn kinderen laten zien dat je ondanks alles voor het leven kiest. Dat je blijft proberen. Nooit opgeeft.”
Zijn linkerbeen werkt na de operatie nog niet zoals het moet. Hij strompelt een beetje. Maar er is hoop: het gevoel kan terugkomen. Revalideren, oefenen, fysiotherapie. „Ik hoop ooit weer op een podium te staan. De Zwarte Cross, dat zou geweldig zijn. Maar ik weet ook: misschien lukt het niet. En toch, ik blijf het proberen.”
Muziek als nalatenschap:
Opvallend is zijn toon: hoopvol. Niet uit ontkenning, maar uit overtuiging. „Muziek is mijn therapie. Mijn manier om te verwerken, om door te gaan. En misschien ook om iets achter te laten.”
Daarom wil hij zijn verhaal, dit bijzondere verhaal, delen. „Ik twijfelde eerst. Maar toen kwamen de reacties, toen ik dit verhaal in kleine kring deelde. En ik dacht: dit kan iets betekenen. Dit kan laten zien wat er allemaal mogelijk is.” Met woorden, en met muzieknoten.
Wakkere hersenoperatie mét instrument: zeldzaam, maar niet uniek:
Een wakkere hersenoperatie waarbij een patiënt een instrument bespeelt: het klinkt bizar, maar het gebeurt. Zelden, dat wel. In Nederland zijn enkele gevallen bekend, onder meer van een vioolspelende patiënte in het Radboudumc (2017) en gitarist Jelle van Tilburg in het Erasmus MC (2019). In Nijmegen was het de derde keer en de eerste keer met gitaar.
Wereldwijd zijn er soortgelijke voorbeelden: een violiste in Londen, een drummer in Houston en zelfs een saxofonist in Rome die negen uur lang doorspeelde tijdens zijn ingreep.
Het doel is bloedserieus: door muziek te maken – dat is een taak die meerdere hersengebieden tegelijk activeert – kunnen chirurgen tijdens de operatie live volgen of belangrijke functies zoals motoriek of gehoor in gevaar komen. De patiënt helpt zo zelf mee om blijvende schade te voorkomen. En dat werkt. Uit onderzoek blijkt ook dat muziek tijdens de operatie stress, pijn en angst vermindert.
„Mensen vertellen vaak dat een wakkere operatie ze meevalt en vertellen wel eens dat het een gevoel van controle geeft wat prettig is”, vertelt neurochirurg Mark ter Laan van het Radboud, die de operatie bij Wouter uitvoerde. „De ene keer lukt het wel beter het instrument te spelen dan de andere keer. Soms is het moeilijk goed wakker te blijven en dus goed opdrachten uit te voeren.”
Dat hij Wouter vroeg om het Wilhelmus te spelen, is in de beleving van de chirurg niet letterlijk zo gebeurd. „Niet elke patiënt kan zich exact herinneren hoe het gegaan is, vaak worden grote delen vergeten.”