Het aantal jonge mensen met darmkanker neemt toe. Internist-oncoloog Derk Jan de Groot en chirurg Arthur Wijsmuller maken zich zorgen en wijzen op het belang van gezond en vezelrijk voedsel en voldoende bewegen.

Internist-oncoloog Derk Jan de Groot (links) en chirurg Arthur Wijsmuller.

Waarom zijn er steeds meer jonge mensen met darmkanker?

‘Vroeger kwam darmkanker vooral bij oudere mensen voor’, vertelt Derk Jan de Groot. Het is een ziekte die zich vaak jarenlang langzaam opbouwt. Darmkanker kwam daarom vooral voor bij mensen van 60 jaar en ouder en iets vaker bij mannen dan bij vrouwen. Nog steeds is het zo dat we vooral oudere patiënten met darmkanker zien, maar het aantal jonge mensen met darmkanker neemt wel jaarlijks toe. We zien steeds vaker mensen in de dertig of veertig, maar ook wel eens jonger. We weten niet zeker hoe dat komt, maar waarschijnlijk is een ongezonde leefstijl de belangrijkste oorzaak.’

In de afgelopen decennia zijn mensen in Westerse landen ongezonder gaan eten. Sinds de jaren ’90 zien we het aantal jonge mensen met darmkanker gestaag toenemen met zo’n 2 tot 4 procent per jaar. Als die lijn zo doorzet dan is de verwachting dat over vijf jaar één op de vijf patiënten met darmkanker jonger dan vijftig is.

Wat zijn de grootste boosdoeners?

‘Vooral te veel rood en bewerkt vlees is erg slecht voor je’, zegt Arthur Wijsmuller. In rood vlees zit de stof heemijzer, die de darmwand kan beschadigen als je het te veel en te vaak binnenkrijgt. ‘En bij bewerkt vlees zoals worsten en hamburgers lijkt het er sterk op dat het als ontlasting in de darm het delen van foute cellen stimuleert.’ Verder vergroten overgewicht en weinig bewegen de kans op darmkanker, zo waarschuwt Wijsmuller.

Kun je darmkanker voorkomen met een aangepast dieet en voldoende beweging?

‘Voldoende bewegen en gezond eten verkleinen de kans op darmkanker. Zorg er daarom voor dat je voldoende vezelrijke producten eet’, aldus De Groot. Dit zijn bijvoorbeeld groente en fruit, volkorenproducten en peulvruchten. Vezels zorgen voor goede bacteriën die je darmen en lijf gezond houden en stimuleren de darmbeweging en stoelgang. Ook calcium is goed voor de darmen: het beschermt de darmwand. Daarom is het goed om één of twee keer per dag melk, kaas, yoghurt of een ander zuivelproduct te nuttigen. ‘Uiteraard kun je de kans op darmkanker nooit helemaal wegnemen, maar genoeg bewegen en gezond eten helpt absoluut.’

Wat zijn signalen dat je darmkanker kunt hebben?

Er zijn zeven symptomen waarbij je aan darmkanker kunt denken. Bloed of slijm in de ontlasting, een veranderde stoelgang (je moet vaker of juist minder vaak naar de wc), een andere structuur van de ontlasting, buikpijn en -krampen, ten onrechte het gevoel hebben dat je moet poepen, afvallen zonder duidelijke reden en vermoeidheid die niet overgaat.

‘Meestal heb je niet al deze symptomen, maar een of meerdere. En het hoeft natuurlijk niet meteen te betekenen dat je darmkanker hebt. Maar wanneer je klachten hebt, ga dan altijd naar de huisarts’, zegt Wijsmuller. ‘Want hoe eerder we weten dat je darmkanker hebt, des te beter kunnen we je over het algemeen kunnen behandelen. Omdat er nu bij jonge mensen vaak niet aan darmkanker gedacht wordt, zien we dat de tumor zich dan al in een vergevorderd stadium bevindt en er uitzaaiingen zijn naar andere organen. Als we er op tijd bij zijn, heb je een goede kans op een succesvolle behandeling, omdat jonge mensen vaak in goede conditie zijn en geen andere ziektes hebben.’

Bevolkingsonderzoek naar darmkanker:

Hoewel het aantal jonge mensen met darmkanker toeneemt, zijn de meeste patiënten ouder dan 60 jaar. Om (voorstadia van) darmkanker op tijd te ontdekken, wordt iedereen tussen de 55 en 75 jaar uitgenodigd om tweejaarlijks aan het bevolkingsonderzoek darmkanker deel te nemen.

Als je meedoet met het bevolkingsonderzoek, wordt er onderzocht of er bloed in je ontlasting zit. Bloed in de ontlasting kan te maken hebben met poliepen en darmkanker. Darmkanker begint als een bultje (poliep) aan de binnenkant van de darm. De meeste poliepen zijn onschuldig, maar in sommige poliepen ontstaat darmkanker. 

Lees hier meer over het bevolkingsonderzoek naar darmkanker.