10 veelbelovende ontwikkelingen dichter bij patiënt.
KWF trekt ruim 1,4 miljoen euro uit om 10 veelbelovende ontwikkelingen dichter bij de patiënt te brengen. De gehonoreerde proof of concepts zetten een belangrijke stap in de doorvertaling van nieuwe vindingen naar bruikbare toepassingen zoals een diagnostische test, behandelmethode of online applicatie.
Het gaat onder meer om immunotherapie met 'natural killer'-cellen, een nieuwe operatietechniek bij endeldarmkanker, een magnetische naald om kankercellen te vangen en fotodynamische therapie met nanobodies. Alle projecten borduren voort op lopende of recent afgeronde KWF-onderzoeken.
De weg naar ingebruikname:
Onderzoekers staan tijdens het ontwikkeltraject van hun vinding voor vele uitdagingen. Welke partijen moeten ze betrekken en wanneer? Hoe verhoudt de vinding zich tot het huidige marktaanbod en vergelijkbare initiatieven? Is de toepassing kosteneffectief en wie gaat er straks voor betalen? Zijn er nog technische aanpassingen nodig? Hoe zijn de eigendomsrechten te beschermen? Voldoet de vinding aan Europese wet- en regelgeving?
Met het Proof of Concept-programma daagt KWF onderzoekers uit om deze vragen te beantwoorden en in kaart te brengen welke stappen nodig zijn om hun vinding uiteindelijk in gebruik te laten nemen. Het programma is bedoeld voor KWF-projecten met veelbelovende resultaten waar al een eerste validatie heeft plaatsgevonden. Dat betekent dat vrij zeker is dat de vinding het beoogde resultaat oplevert.
Toegekende projecten:
De SOURCE-tool: het realiseren van CE-certificering en implementatie in de dagelijkse praktijk:
Projectleider: dr. Rob Verhoeven
Instituut: Amsterdam UMC
Projectbudget: € 148.096,94
In een eerder KWF-project is de online SOURCE-tool ontwikkeld. Deze tool geeft inzicht in de verwachte behandeluitkomsten (overleving, bijwerkingen en kwaliteit van leven) bij patiënten met slokdarm- en maagkanker. Dit helpt arts en patiënt bij een gezamenlijke behandelkeuze. Het doel van dit project is het verkrijgen van een Europese CE-certificering en het opstellen van een businessplan. Beide zijn nodig om de tool te kunnen gebruiken.
Een nieuwe behandeling voor uitzaaiingen in de buikholte:
Projectleider: dr. Maarten Bijlsma
Instituut: Amsterdam UMC
Projectbudget: € 154.622,20
Er is grote behoefte aan nieuwe behandelingen voor patiënten met uitzaaiingen in de buikholte. In een eerder KWF-project is een molecuul gevonden dat een effectief medicijn lijkt te zijn. Het doel van dit project is het molecuul gereedmaken voor onderzoek bij patiënten. Wat is de beste toedieningsvorm, welke patiënten komen in aanmerking en welke stappen zijn nodig om het middel op de markt te krijgen?
Implementatie van kunstmatige intelligentiemodellen die het totale tumorvolume berekenen bij darmkanker met leveruitzaaiingen:
Projectleider: prof. dr. Geert Kazemier
Instituut: Amsterdam UMC
Projectbudget: € 127.094,00
Het totale tumorvolume (TTV) is voorspellend voor de overleving van darmkankerpatiënten met leveruitzaaiingen. Mede op basis van het TTV zijn gerichte behandelkeuzes te maken. Het berekenen van het TTV is echter moeilijk, tijdrovend en vindt niet standaard plaats. In een eerder KWF-project is een kunstmatig intelligentiemodel ontwikkeld dat aan de hand van CT-scans automatisch het TTV berekent. Het doel van dit project is dit model geschikt maken voor gebruik in de dagelijkse praktijk.
Kosteneffectiviteit van de gluteale turnover lap voor sluiting van de operatiewond bij endeldarmkanker:
Projectleider: prof. dr. Pieter Tanis
Instituut: Erasmus MC Rotterdam
Projectbudget: € 127.373,20
Na een endeldarmkankeroperatie kan een wond achterblijven die moeizaam geneest en lange tijd klachten geeft. Uit een eerder KWF-project blijkt dat wondsluiting met een weefsellap uit de bil (gluteale turnover lap) betere resultaten geeft dan standaard dichthechten. In dit project gaat men onderzoeken of deze nieuwe methode kosteneffectief is. In dat geval ligt de weg vrij voor aanpassing van de behandelrichtlijn en verspreiding van de techniek over andere ziekenhuizen.
Kant-en-klare natural killer-cellen voor verbeterde immunotherapie tegen eierstokkanker:
Projectleider: prof. dr. Harry Dolstra
Instituut: Radboudumc
Projectbudget: € 152.591,30
Naturalkillercellen (NK-cellen) zijn afweercellen die kankercellen kunnen doden. In een eerder KWF-project is aangetoond dat gekweekte NK-cellen veilig zijn toe te dienen aan patiënten met eierstokkanker. Ook is het gelukt om de NK-cellen in grote hoeveelheden te produceren uit navelstrengbloed voor kant-en-klare toediening. Het doel van dit project is het opstellen van een strategisch plan voor de logistiek, business, markttoelating en vergoeding van de behandeling als deze ook in grotere studies effectief blijkt te zijn.
Voortdurende gepersonaliseerde kwaliteitscontrole tijdens protonentherapie:
Projectleider: dr. Peter Dendooven
Instituut: UMC Groningen
Projectbudget: € 112.530,00
Protonentherapie is een zeer precieze vorm van bestraling. In twee KWF-projecten vindt onderzoek plaats naar technieken om de kwaliteit van de behandeling te meten (protonenradiografie en positronemissietomografie). Zulke kwaliteitscontroles zijn noodzakelijk om protonentherapie verder te kunnen verbeteren. Uit validatiestudies moet blijken wat de voordelen zijn van beide technieken en of ze elkaar in combinatie versterken . In dit project onderzoekt men wat er op zakelijk, wettelijk, technisch en klinisch gebied nodig is om deze studies op te zetten.
Nieuwe IgA-antistoffen voor de behandeling van kanker:
Projectleider: dr. Jeanette Leusen
Instituut: UMC Utrecht
Projectbudget: € 156.243,10
Immunotherapie met antistoffen is een van de grootste behandeldoorbraken bij kanker. Antistoffen hechten zich vast aan kankercellen en activeren afweercellen om deze te vernietigen. De meest gebruikte antistoffen zijn van het type IgG, maar antistoffen van het type IgA zijn mogelijk nog effectiever. In een eerder KWF-project is het gelukt om langlevende, extra doeltreffende IgA-antistoffen te produceren. In dit project rondt men de laatste experimenten af alvorens een patentaanvraag in te dienen.
Meer tumorcellen uit bloed voor betere diagnoses:
Projectleider: dr. Ruchi Bansal
Instituut: Universiteit Twente
Projectbudget: € 147.932,80
Vroege opsporing van uitzaaiingen is van levensbelang. Met scans zijn deze vaak niet te vinden, maar bloedonderzoek is veelbelovend. Helaas bevatten standaard bloedsamples meestal weinig tot geen uitgezaaide kankercellen. In een eerder KWF/NWO-project is een nieuwe methode ontwikkeld die 20x zoveel kankercellen oplevert. Daarmee is met meer waarschijnlijkheid te zeggen of er uitzaaiingen zijn en welke behandeling nodig is. In dit project wil men de nieuwe techniek ontwikkelen tot een functioneel apparaat voor ziekenhuislaboratoria.
Magnetische naald voor individuele kankercel-isolatie:
Projectleider: dr. Ruchi Bansal
Instituut: Universiteit Twente
Projectbudget: € 147.932,80
Met ijzerdeeltjes en een magneet kunnen uitgezaaide kankercellen uit het bloed worden gevist voor onderzoek. Helaas komen hierbij ook vaak gezonde cellen mee. In een eerder project is een heel klein magnetisch naaldje ontwikkeld dat kankercellen 1 voor 1 uit dit mengsel kan halen. Helaas is dit een handmatig en langdurig proces. In dit project wil men de techniek verbeteren en ontwikkelen tot een snel en bruikbaar apparaat voor onderzoekers.
De weg vrijmaken voor doelgerichte fotodynamische therapie met nanobodies:
Projectleider: dr. Sabrina Santos Oliveira
Instituut: Universiteit Utrecht
Projectbudget: € 155.576,40
Fotodynamische therapie is een van de behandelopties bij hoofd-halskanker. Deze behandeling met lichtgevoelige medicijnen vraagt veel van patiënten: om bijwerkingen zoals brandwonden te voorkomen moeten zij zich dagenlang beschermen tegen licht. In een eerder KWF-project is de behandeling verbeterd met behulp van minuscule antilichamen. Deze 'nanobodies' leveren het medicijn sneller en beter af in de tumor. Patiënten zijn hierdoor minder (lang) gevoelig voor licht. De nanobodies activeren bovendien het afweersysteem. Dit project onderzoekt wat nodig is om de behandeling te patenteren en te implementeren.
Meer informatie:
Bron: www.kwf.nl/nieuws