Liesbeth van Vliet: Eerlijk over borstkanker.

De meeste borstkankerpatiënten met uitzaaiingen waarderen expliciete informatie over hun levensverwachting, zo blijkt uit onderzoek van Liesbeth van Vliet. Voor haar proefschrift kreeg ze vorige week een prijs.

Liesbeth van Vliet (29) won afgelopen week de CaRe Dissertation Award voor haar proefschrift over slechtnieuwsgesprekken bij borstkanker. "Hopelijk draagt dit bij aan een betere communicatie tussen artsen en patiënten", stelt de vrouw die haar onderzoek uitvoerde namens het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel).

Waarom heb je een proefschrift geschreven over borstkanker en slechtnieuwsgesprekken?

Voor artsen is het vaak lastig om te vertellen dat iemand nooit meer beter wordt. De tegenstrijdige gevoelens van patiënten maken de gesprekken bovendien nog moeilijker. Enerzijds willen patiënten hoop houden, anderzijds willen ze dat je eerlijk bent. Artsen weten vaak niet precies welke informatie ze wel en niet moeten geven. Juist daarom wilde ik me verder verdiepen in dit onderwerp.

Bron:  Metro.

Om erachter te komen wat de arts het beste kan doen, heb je gebruik gemaakt van een video-experiment...

Klopt. Met de hulp van mijn begeleiders heb ik vier versies van een slechtnieuwsgesprek gemaakt. De versies verschillen alleen in de wijze waarop de arts over de levensverwachting spreekt en de mate waarin hij emotionele steun biedt. Zowel (ex-)borstkankerpatiënten als gezonde vrouwen hebben de video's beoordeeld. Verder hebben we onderzoek gedaan op basis van groepsgesprekken.

Wat zijn de belangrijkste uitkomsten?

Uit het onderzoek blijkt dat de meeste vrouwen expliciete informatie over de levensverwachting waarderen. Dat duidt erop dat artsen niet te bang moeten zijn om de resterende levensverwachting van de patiënt te bespreken. Mensen willen vaak weten waar ze aan toe zijn. Daarbij is het wel belangrijk om te vertellen dat er zowel in positieve als negatieve zin uitschieters zijn. Verder is emotionele steun essentieel bij het brengen van slecht nieuws. De waarheid kan keihard zijn. Maar tegelijkertijd kun je patiënten enigszins geruststellen door te vertellen dat ze er niet alleen voor komen te staan. Als ze weten dat er in het ziekenhuis of daarbuiten mensen voor hen klaarstaan, kan dat de angst van wat komen gaat een beetje wegnemen. Het zorgsysteem moet er altijd zijn voor patiënten die in hun laatste levensfase zijn beland. De uitkomsten zijn al in meerdere landen aan artsen gepresenteerd. Ik wil zeker onderzoek blijven doen naar de communicatie van artsen naar patiënten toe. Hopelijk zorgt het ervoor dat patiënten bij slecht nieuws steeds vaker het gesprek krijgen waar ze behoefte aan hebben.

De onderzoeksschool CaRe (Netherlands School of Primary Care Research) reikt jaarlijks een prijs uit voor het beste proefschrift over zorg. CaRe is een door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) erkende onderzoeksschool waarin enkele vooraanstaande instituten hun krachten bundelen.