Vaker huidkanker bij mensen met hoger inkomen, bij lagere inkomens juist vaker longkanker en dat zit zo.
Auteur: Binnenlandredactie - Marlies van Leeuwen.
Archiefbeeld van een medewerker die een patiënt helpt op de afdeling oncologie van het Haaglanden Medisch Centrum Antoniushove.
Foto: ANP.
Leverkanker komt bijvoorbeeld drie keer zo vaak voor bij mensen met een laag inkomen. Maag- en hoofd-halskanker komen allebei ongeveer 2,5 keer zo vaak voor bij hen. De ongezondere levensstijl kan hieraan bijdragen, maar ook financiële drempels of gebrek aan kennis spelen een rol.
Peter Kunst, longarts in het OLVG, beaamt dat. ,,Ik zie het vaak in mijn spreekkamer. Mensen die soms niet naar het spreekuur komen, omdat ze geen geld hadden voor het treinkaartje. Het is schrijnend om te zien dat mensen uit kwetsbare groepen minder zorg krijgen door financiële onzekerheid of geringere gezondheidsvaardigheden. Daar moeten we absoluut iets aan doen.”
Rijkere mensen:
Rijkere mensen krijgen juist vaker de diagnose borst-, prostaat- en zaadbalkanker. Huidtumoren komen twee keer zo vaak voor bij mensen met hoge inkomens, mogelijk omdat zonvakanties bereikbaarder waren voor mensen met een hoger inkomen. Hersentumoren worden ook wat vaker bij welvarendere mannen ontdekt.
Opvallend is dat leverkanker bij hogere inkomens, die gemiddeld juist meer drinken, minder voorkomt. Dat er toch meer alcoholgerelateerde kankers worden gevonden bij lagere inkomens, kan bijvoorbeeld komen door de interactie van alcohol met andere factoren zoals voeding of roken, schrijven de onderzoekers. Alcohol kan mogelijk ook een rol spelen bij borstkanker.
Kanker is al ruim 10 jaar doodsoorzaak nummer 1 in Nederland (video)
Weinig invloed op stadium van diagnose:
Rijkere mensen zijn er ook eerder bij als het gaat om kankersoorten die via bevolkingsonderzoeken worden opgespoord, zoals darmkanker of baarmoederhalskanker. Ze nemen vaker aan de programma’s deel. Hoogopgeleide mensen zijn daarnaast gemakkelijker te porren voor preventie via het HPV-vaccin (de prik tegen baarmoederhalskanker, kanker aan mond- en keelholte, de vagina, schaamlippen, de anus en de penis).
De hogere prostaatkankercijfers hebben mogelijk ook te maken met het vaker laten uitvoeren van testen. Zo vragen mannen met een hoger inkomen vermoedelijk vaker om een zogeheten PSA-test bij de huisarts, om het risico op prostaatkanker in te schatten. ,,Dan wordt er ook meer kanker gevonden”, zegt IKNL-woordvoerder Jolanda Sinha. ,,Bij huidkanker kan het zijn dat mensen met meer gezondheidsvaardigheden sneller aan de bel trekken bij een verdacht plekje.”
Niet helemaal nieuw:
Helemaal nieuw is het idee van kankeronderzoek naar inkomen niet, weet Mieke Aarts, één van de onderzoekers van het project. ,,Andere landen doen ook vergelijkbare onderzoeken, maar ook dan wordt er vaak naar Nederland gekeken, omdat wij gezondheidszorg hebben die voor iedereen toegankelijk is. Nu hebben wij ook voor Nederland in kaart gebracht hoe vaak verschillende kankersoorten voorkomen bij verschillende inkomens.”
Het onderzoek is volgens Aarts een handvat waar de overheid mee aan de slag kan. ,,De aandacht moet komen op preventie, juist bij de lage inkomens.
Hierbij speelt de overheid een belangrijke rol: er moet extra aandacht komen voor gezondheid in al het beleid. Dit onderzoek was het eerste van een drieluik.
In juni 2024 publiceren we over de behandeling van patiënten met deze soorten kanker, en in december 2024 over het overleven daarvan en de kwaliteit van leven.”
Bron: www.ad.nl